Kinh nghiệm du học: Phân Loại học bổng

Bạn muốn du học? nhưng điều kiện tài chính không cho phép, bạn quyết định nộp hồ sơ xin học bổng du học nhưng có rất nhiều loại học bổng, vậy đâu là loại học bổng phù hợp với khả năng và tài chính của bạn? Bạn sẽ hiểu rõ các loại học bổng qua bài viết dưới đây và chọn cho mình loại học bổng phù hợp nhé!

1. Phân loại theo cách cho (vay) tiền 

Viện trợ không hoàn lại và không điều kiện: Dạng học bổng đáng mơ ước nhất! Rất đơn giản, bạn nhận tiền, bạn tiêu tiền, học xong thì làm gì mặc bạn. Ko có ràng buộc là phải quay trở về nước, phải làm trả nợ cho xyz. Học bổng nổi tiếng nhất dạng này là Erasmus Mundus, Endeavour và các học bổng trường.

Viện trợ không hoàn lại nhưng có điều kiện ràng buộc: Cũng tương tự dạng trên, chỉ khác là thường yêu cầu quay trở lại nước ít nhất 2 năm, tiếp tục làm việc cho công ty/tổ chức xyz mà bạn đang làm trước khi đi học tối thiểu thêm 2 năm nữa v.v.v Học bổng dạng này thường là học bổng của chính phủ, dạng ngoại giao như Fulbright, VEF, AAS (hay ADS cũ), NFP…

Vay và phải trả: Loại này là đau lòng nhất đây. Sướng trước khổ sau^^. Cơ bản là cầm tiền đi học rồi sau đó phải trả lại một phần (phù) hoặc toàn phần (oops) dưới nhiều hình thức khác nhau: làm việc tại nước đó (ô cũng hay), trả góp bằng tiền (oops)… Cái này thường được gọi là study loan hơn là scholarship, mặc dù vẫn có chỗ nhập nhằng gọi scholarship. Mỹ có rất nhiều cái dạng study loan và Singapore thì có học bổng kiểu cho vay và “bắt” ở lại làm việc trả nợ.

Vậy bạn thích vay rồi trả (nhỡ đâu có bạn thích được bắt ở lại làm việc ở 1 nước nào đó ^^!) hay là cầm tiền đi học với 1 số ràng buộc hay là tiền phải có mà tự do cũng cần luôn???

2. Phân loại theo mức cho (vay) tiền

Cái này thì dễ hiểu rồi mặc dù nó cũng muôn hình vạn trạng.

Chỉ tài trợ học phí với các mức 25%, 50%, 75%, 100%. Sinh hoạt phí phải tự túc.

Nếu bạn xác định không có khả năng “với” tới học bổng toàn phần, dạng học bổng này không hề tệ, nhất là nếu học ở những nước có sinh hoạt phí rẻ (Đông Âu, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha…) hoặc nhiều chính sách hỗ trợ sinh viên (Pháp, Đức…)

Chỉ tài trợ sinh hoạt phí. Tại 1 số nước mà học phí được miễn (Na Uy, Phần Lan, 1 số bang của Đức…) thì được tài trợ sinh hoạt phí nữa sẽ gần như ngang với có học bổng toàn phần (kém phần vé máy bay, bảo hiểm thôi)

Tài trợ tất tần tật hay là học bổng toàn phần; thì như tên gọi, học phí có người trả, thuê nhà cũng có người trả, ăn cũng được trả luôn, bay đi bay về được bao, bảo hiểm được đóng. Nói chung là vô cùng sung sướng :) Dĩ nhiên họ (người trả tiền) cũng tính cả nên sẽ không cho quá nhiều, các học bổng ở Châu Âu cho sinh hoạt phí 1 tháng khoảng từ 800 – 1200 euro. Không đủ để sống vương giả, nhưng thừa đủ để sống như 1 sinh viên “đích thực” và thỉnh thoảng đi du lịch!!!

3. Phân loại theo mục đích của người chi tiền! (liên quan đến cơ cấu xét tuyển luôn)

Có 2 dạng chính, 1) tìm người tài hay học bổng dạng merit-based và 2) học bổng ngoại giao, trợ giúp phát triển, đào tạo/nâng cao năng lực cán bộ. Mình không nói dạng 2 là tuyển người không có tài đi :) mà vấn đề là cái người có tài đó phải đáp ứng được yêu cầu ngoại giao, trợ giúp… bla bla đã nêu ở trên!

Học bổng tài năng/học bổng merit-based/học bổng tìm người tài (lắm tật^^!)

Nguồn? Từ trường là đa số (hầu như trường nào cũng có nhé, chỉ có số lượng là nhiều hay ít thôi), từ chính phủ (khá hiếm), từ các tổ chức khác…

Đặc điểm cơ bản? Xét hồ sơ, cho điểm, lấy từ cao xuống thấp. Ứng viên có thể thuộc bất kỳ ngành nào (hoặc 1 ngành cụ thể nào đó), từ bất kỳ nước nào (thực ra đa phần là từ các nước đang phát triển), làm ở đâu không quan trọng (tư nhân, nhà nước ok cả), thường không ràng buộc sau tốt nghiệp (viện trợ không hoàn lại và không điều kiện ^^)

Nói tóm lại cứ có tài là được!!! Đây là học bổng phù hợp cho các bạn làm ở khối tư nhân (thường rất khó xin học bổng dạng 2) hoặc làm trong các ngành ít được ưu tiên cho học bổng chính phủ (ưu tiên = khoa học cơ bản, y công cộng, xã hội, môi trường …)

Ví dụ? Erasmus Mundus của Liên minh Châu Âu, Endeavour của Chính phủ Úc, học bổng Clarendon của Oxford, IPRS (International Postgraduate Research Scholarships) của Úc, OFID scholarship (học bổng từ tổ chức OFID hay OPEC Fund for International Development), Leiden University Excellence Scholarship programme (học bổng của trường Leiden ở Hà Lan………..

Học bổng ngoại giao, trợ giúp phát triển, đào tạo/nâng cao năng lực cán bộ

Nguồn? Đa phần là từ chính phủ, 1 số từ các tổ chức hoạt động trong development sector (World Bank, Asian Development Bạnk – ADB) – cái này thì chỉ các bạn học khối ngành xã hội/phát triển mới biết.
 

Đặc điểm cơ bản +  ví dụ đại diện? Bạn phải đáp ứng được 1 số điều kiện tiên quyết (là mục tiêu chính của học bổng) trước khi xét đến cái đoạn có tài hay không! Ví dụ:

–  Là công dân 1 nước abc nào đó: yêu cầu cơ bản của các học bổng ngoại giao song phương. Ví dụ: học bổng song phương Việt Bỉ BTC, học bổng AAS (tên cũ là ADS) của Úc
 

Học bổng mà có quota riêng cho 1 nước nào đó (năm 20xx, AAS dành 150 suất học bổng Master cho Việt Nam) thì chắc chắn là học bổng ngoại giao!

–  Làm trong khối nhà nước: yêu cầu của vô số học bổng chính phủ với mục đích nâng cao năng lực cán bộ cho nước đối tác (ngoại giao). Ví dụ: học bổng Chevening của Anh, AAS của Úc, NFP của Hà Lan…

–  Làm trong 1 số ngành xyz gì đó (mà ngành đó đang được cần đào tạo thêm cán bộ). Ví dụ: VEF của Mỹ (cho công dân Việt Nam làm trong các ngành khoa học cơ bản toán lý hóa tin và y công cộng), SI của Thụy Điển, NFP (Netherlands Fellowship Program) của Hà Lan (cho khối ngành lâm/nông nghiệp, nước/thủy lợi, food security)…

Vậy là các bạn làm trong khối nhà nước, NGO và học 1 số ngành đặc biệt sẽ có lợi thế ở nhóm học bổng này. Và đã có lợi thế thì chả tội gì mà không nộp và xếp thứ hạng ưu tiên cao hơn để đầu tư thời gian/công sức!

Vậy đó, cũng không quá phức tạp, chỉ có vài dạng học bổng cơ bản thế thôi! Việc tiếp theo là xác định loại nào phù hợp với điều kiện (tài chính, ngành học, lực học) của bản thân để theo đuổi, “đeo bám” nữa thôi.

Good luck everybody!

Written by Ngan Tran